لیلا لقمانی |
در اکثر موارد کبد چرب، بدون علامت است و به صورت اتفاقی با انجام آزمایش خون یا سونوگرافی شکم، کشف میگردد، اگرچه برخی بیماران به ندرت از درد مبهم قســمت بالا و راست شــکم یا احساس خستگی زودرس شکایت دارند. علت بیماری را میتوان به دو گروه کلی تقســیم کرد. گروه اول داروها و سموم و گروه دوم اختلالات سوخت وساز بدن. چاقی از مهمترین علل ایجاد کبد چرب است، البته افزایش میزان چربی شکمی که با شاخص اندازه دور کمر به دور باسن اندازه گیری میشود، نقش مهم تری از چاقــی کل بدن، در بیماری کبد چرب دارد.
افزایش چربی شکمی نشانه ای از مقاومت به انسولین و سندروم متابولیک است. افزایش چربی خون از دیگر اجزاء سندرم متابولیک است که با بیماری کبد چرب ارتباط دارد و درمان مناسب افزایش چربی خون، منجر به کاهش روند تخریب سلول های کبدی دربیماری کبد چرب میشود.
درمان : بر اســاس اطلاعات موجود، کاهش وزن اصولی، حذف داروها و ســموم احتمالی و نیز کنترل دیابت و چربی خون، اساس درمان را تشکیل می دهد. مطالعات متعدد بر روی بالغین و کودکان، نشــان دهنده اثر تغذیه و ورزش در بهبود بیماری بوده است. در بین درمان های کنونی، کاهش وزن و رسیدن به وزن ایده آل مؤثرترین درمان بیماری کبد چرب است.
کاهش وزن سریع (به خصوص پس از جراحی های درمان چاقی) باعث تشدید بیماری کبد چرب میشود، لذا جهت رسیدن به وزن ایده آل و تنظیم ســرعت کاهش وزن، مشاوره با متخصص تغذیه همراه با یــک برنامه ریزی و پیگیری دقیق، ضروری اســت، چرا که رژیم های غیرعلمی نه تنها مؤثر نبوده، بلکه صدمات جبران ناپذیری در مبتلایان به کبد چرب ایجاد میکند.
رژیم غذایی: جهت رســیدن به وزن ایده آل، محــدود کردن کالری دریافتی یا همان محدودیت کالری رژیم غذائی مؤثرترین روش است. اســتفاده از رژیم کم کالری با توجه به میزان کاهش وزن و استفاده درست از ویتامین ها و پروتئین ها و رژیم غذایی بسیار مفید بوده و تا رسیدن به وزن ایده آل باید ادامه یابد. آنچه بیماران باید توجه داشته باشند این است که پس از رســیدن به وزن ایده آل باید با ورزش و رژیم غذایی مناســب، آن وزن را حفظ کنند، چراکــه در صورت عدم توجه و افزایش میزان دریافت کالری (پرخوری) مجددًا در معرض عوارض بیماری کبد چرب قرار خواهند گرفت.
یکی از روشهای بســیار مناسب برای حفظ وزن، ورزش است که عمدتًا از طریق کنترل اشــتها سبب حفظ وزن ایده آل میشود. نقش ورزش در کاهش وزن بسیار کم اهمیت تر از رژیم است و نقش اصلی آن در حفظ وزن ایده آل است. به نظر میرســد پس از رسیدن به وزن ایده آل با رژیم غذایی درست، ورزش میتواند وزن مناسب را حفظ نماید. جراحی با روش های متعدد فقط در بیماران مبتلا به چاقی کشنده که به درمان طبی پاسخ نمیدهند توصیه میشود. اعمال جراحی در بهترین شرایط نیز دارای عوارض بوده و به عنوان آخرین خط درمان چاقی و فقط در برخی افراد قابل توصیه است.
کارشناس تغذیه و رژیم درمانی در کلینیک فوق تخصصی بیماری های گوارش و کبد پورسینای حکیم، اولین مرکز پزشکی مستقر در شهرک سلامت اصفهان
